Hargeysa (Xogsoormedia.com) – Qaar ka mida culimada waawayn ee Somaliland oo ay ka mid yihiin wasiirkii hore ee diinta iyo aw qaafta Sh. Maxamuud Suufi MuxumedSh. Maxamed Sh. Cumar Dirir, Sh. Cadiraxmaan Aw Axmed ayaa waxay ka digeen in golaha wakiiladu ansixiyo xeerka ka ganacsiga baananka, kaas oo ay sheegeen in ka hor imanaayo diinta islaamka. Culimada waxa soo saareen bayaan ay kaga digayaan in xeerkani ka abuuru karo fawdo. Culimadani waxay sidaa ku sheegeen shir jaraa’id oo ay si wada jir ah ugu qabteen magaalada Hargeysa.
Sh. Cabdiraxmaan Aw Axmed isagoo ka hadlaaya sida culimo ahaan ay u arkaan xeerka iyo qaladaadka ku jira waxa uu yidhi “Xeerkan ka ganacsiga baananka Islaamiga ahi markii aanu akhrinay waxaa noo soo baxay, inuu ribo amase dulsaar uu kula dhaqmo macaamiishiisa. waxaana qodobada sida cad u qeexaya ee xeerkan ku jira ka mida qodobka 13aad, farqadihiisa 2aad iyo 5aad-ba waxay qeexayaan in daynta qofka la siiyo uu ku soo celiyo dulsaar ama ribo.”
Sh. Cabdiraxmaan isagoo hadalkiisa sii wata waxa uu intaa raaciyay “Waxyaabaha kale ee uu xeerkani dhaliisha ku leeyahay waxa ka mida, inuu aasaas u yahay waxyaabaha uu ka ganacsanayo, lacag kaliya oo aan waxba lagalin in laga helo macaash taasina ay shareecada islaamku ribo u taqaano.”
Sheekhu isaga oo hadalkiisa siiwata waxaa uu intaas ku daray oo uu yidhi “Xeerkani wuxuu dhigayaa in ka ganacsiga baananku, qeexayo kaliya in loo ogolyahay inay ka ganacsadaan lacag, haba yaraatee wax alaaba inay ka ganacsadaan. Kaasina uu khilaafsan yahay shareecad islaamka.”
“Dastuurkeena 14aad farqadiisa 3aad ee ku saabsan cashuuraha iyo takaalifta waxa uu dastuurku dhigayaa, in ribada iyo isticmaalka ganacsi ee dhib ku ah bulshada, iyo ku xoolaysiga sifo aan sharciga waafaqsanayni ay reeban yihiin.” Ayuu yidhi Sh. Cabdiraxmaan mar ka hadlaaayay sida dastuurkeenu uu uga soo hor jeedo isticmaalka ganacsiga ku dhisan ribada iyo dulsaarka.
Culimadani waxay golaha wakiilada iyo bulshadaba baaq ahaan ugu soo jeediyeen qodobadan:-
In loo hogaansamo amarka Alle inaga oo ah ummad islaam ah, waa in laga laga fogaada ciqaabka Alle ku xusay kitaabka quraankiisa. Kuwaas oo ka digaya ribada iyo khataraha ay ku leedahay nolosheena ta aakhiro iyo teena aduunba.
In golaha wakiilada ee sharafta mudan ay fiican u akhriyaan, una fahmaan bayaanka culimada ee ku saabsan xeerka ka ganacsiga baananka ee hor yaala golahaas.
In la joojiyo xeerkaas ayaanu soo jeedinaynaa, annagoo culimo ahaan ka digayna in hadiii la dhawri waayo, sharciga Islaamka iyo shuruucda dalka u taala, ee ku salaysan diinta islaamka uu wadanku khal-khal iyo fawdo gali karo, taas oo ah arrin aan loo baahnayn.
Qaybaha kala duwan ee bulshada ayaa siyaabo kala duwan uga hadalaayay xeerkan, oo aanay wali golaha wakiiladu ansixin.
Dhanka kale sheikh Maxamuud Suufi Muxumed wasiirkii hore ee diinta iyo awqaafta Somaliland oo isaguna halkaas kelmado ka jeediyey ayaa sharaxay waxaa ay diinta Islaamku ka qabto lacagaha dulsaarka ah ee ay saarayaan baananku dadka ay wax siinayaan; “ diintu waa nasteexeeya, oo dadka wixii xun loo sheego wixii wanaagsana la faro, dadlkeenuna waa dal Islaama afkuun in muslinimo laga sheegto maahe waa in islaamnimada lagu dhaqmo waayo waxa la yidhaaha ciida dadka islaamka ahi dagan yahay ciida ashahaadanaysa , markaa waxaa inala gudboon inaynu diinteena ku dhaqano oo adkaysano diinteena oo umadeena ku dhaqno” Waxaa jira laba danbi oo Illaahay markuu sheegayo uyidhaaho ruuxi gaysta dagaalba naga dhexeeya aniga iyo ruuxa, markaa danbigan maanta culimadu dadka uga nasteexaynaysaa waxaa uu ka mid yahay labadii danbi ee Illaahay yidhi dagaal haqabo ninkii sameeya, markaa waxaa aad garanaysaa in ninkii sameeya uu danbi gala galay ninkii sameeya, ilayn Ilaahay isaga dadkii ka wada adage
Sheekh Maxamad Cumar oo isna shirka jaraa’id ka hadlay, ayaa soo jeediyey shan qodon oo ay tallo soo jeedin ugu gudbiyeen Hay’addaha xeerkani khuseeyo;-
1-culimadu talada baananka ay u soo jeedinayaan waxaa ugu horeysa in faa,idada ay dadka saarayaan ay yareeyaan. 2- in dadka wax la amaahinaya ee masaakiinta ah ay dadka danyarta ahi ku jiraan, oo aan la odhan qofka wax la amaahinaya waa inuu dhaqaalahiisu badan yahay, laakiin dadka wax la amaahinaayo ay ku jiraan dadka masaakiinta ahi. 3- waa in baananka Islaamiga ahi ay bixiyaan amaah aan dulsaar laheyn mashaariicda khayriga ah iyo sida dhalinyarada iyo dumarka meesha wax loo qaadaya ay yihiin danguud oo aan laga qaadin wax dulsaara. 4- mararka qaarkood waxaa dhacda mucaalamaadka baanankaasi Islaamiga ahi samaynayaan in waxyaabo yar yar oo khilaaf ahi uu ka yimaado oo shareecada baal-marsani ,markaa waa in cida wax u fulinaysaa ee shaqaalaha ah ay dabo galaan. 5- xeerkii goluhu hore u soo baas gareeyay ee ahaa xeerka baananka Islaamiga ahaa in golaha laftiisa ay u sharaxaan oo aanu caalamka inaga xidhayn ee caalamka loogu shaqo tagi karo, markaa macnaheedu maaha in hadii xeerkan islaamka laga tago caalamkii ayaa laga xidh xidhmaya ka ribadana caalamka lagu dhexgalaya, laakiin doorka ay qaadanayaan baanankeena islaamku waa in golaha wakiilada iyo xukuumada iyo ganacsatadaba in ay u sharaxaan oo ay ku qanciyaan, kan Islaamka laftiisaba adiga oo wada inaad kaga shaqa tagi kartid aduunyada, laguna macaashi karo aduunyadana lagu
Xogsoormedia.com
Xogsoor@gmail.com
Hargeysa Somaliland
Khadarhoryaal@gmail.com
By: Khadar M. Xaashi