Waa xili jiilaal ah oo ay dhaxan aad u darani dhacayso, badiba dadku waxay haystaan hu’ iyo hoy ay ka dugsadaan qaboobaha, se iyagu hu’ malaha, hoyna haba sheegin, waxaa ay habeen walba wahel la yihiin dhaxanta aadka u daran ee dhacaysa.
Iyagu xaaladdan may dooran se waayaha iyo wakhtiga ayaa dhigey, wali intay halkan joogeen may arag cid ka naxda, aabo iyo hooyo toona ma yaqaaniin, dad waxa ugu dhaw, ehel iyo xigaalna u ah kan feedhka iyo tantoobada habeen iyo maalinba la dhacaaya ee ay isku degelka yihiin, wali may arrag cid wax u keenta oo wax siisa, wax ay xadaan ama boobaan mooyaane.
Marka aad aragtaba rafaad nololeed ayey ku jiraan, dhexdooda ayey intaas is eryanayaan, midba midka uu ka weyn yahay ayuu oofaha madoobaynayaa, dakharada iyo nabarada ku yaala way tira beeleen, wajigiisa hadaad aragto waxa xagtin iyo xag xagasho ku yaala, ma bisad ayaa diirka kala baxday ayaad odhanaysaa.
Noloshooda waxa ay ku soo barbaareen waa dilmo iyo is-garaacis ay sida ay u kala roon yihiin isu dilayaan,way naxdin daayeen, waxaana ay isu badaleen axmaq aan damqaneyn, ka u yar ayaa ka ugu weyn isu soo istaagaya, isna kama diir qaboobee dhulka ayuu la simayaa sida uu u dilaayo, inta kalena way u goleynaysaa.
Waligood kamay fakerin noloshan nolol dhaanta ayaad heli doontaan, habeenkii iyaga oo feedhaha kojinaaya oo dhaxan isla wiiqaya ayey gidaarada ku daataan, subaxana waxa ay ku war helaan iyaga oo dudadii ay seexdeen dadkii lahaa ay ka toosinayaan, haddana halkii ayey dilmadii iyo eryadkii ay uga bilaabantaa, noloshooda waxay ku dhamaysteen dilmo iyo is-eryad.
Malaha sad bursiimo ayey noqon lahayd haddiiba ay dhibaatada qudha ee haysataa tahay dilmada iyo is-eryashada, se waxa u sii dheer mukhaadaraadka ay cabayaan ee ka kooban qaadka, sigaarka iyo xabagta ama koolada, oo lacagta ay soo xadaan ama cid ka qaadaanba ku soo iibsanaaya, marka ay cabaana haddii maanta oo dhan gidaar madaxa loola dhacaayo aanay is dareemayn.
Noloshu aad ayey ugu adag tahay, silic iyo darxumo aad u darana waa ay ku nool yihiin, marka aad aragto ayuu qalbigu kuu xanuunayaa, naftooda uma roona, se hadana ha’ is-dilaanee iyagaaba la isagu qaatey oo isu naxa mar marka qaar, meel ay u soo cuno doontaan ma yaqaanaan, habeenba meel ayey ka qadhaabtaan, maalin iyo habeenba nafahooda waxay ku samir siiyaan hambooyinka hudheelada oo lagu silciyo, in kasta oo wixii Alle u calfo ay hungurigooda ku cadaadshaan.
Xaq iyo xuquuq ayey u leeyihiin in sida ubadka kale loo xanaaneeyo, waxbarasho ma yaqaanaan, se hadii la siin lahaa waa ay baran lahaayeen, aad ayey uga diir naxaan marka ay meelaha ku arkaan ubad iyaga la da’ ah oo buugaag gacanta ku sita, balse waxay moodayaan in aan iyaga loogu talo galin in ay waxbartaan, noloshooduna ay halkaas ku dhamaanayso, rajo fiican ayey ka leeyihiin in ay waxbartaan oo ay umaddooda iyo qarankoodaba ay wax taraan, mid waliba waa waayo arrag hadiiba lagu tabci lahaa, wax badan ayuu isna dadka tari lahaa.
Waa dhalinyaradii dalka u soo kacaysay, oo inagu ag darxumoonaya, waxbarasho, caafimaad iyo daryeelidba waa ay u baahan yihiin, noloshooda badbaado ayey rabtaa, waa ubadkii bari dhakhaatiirta noqon lahaa, hogaamiyaasha qaarkood noqon kara. waa ubad la mid ah kuwa aad dhashay ee aad xanaanayso, kool kooliso ee aad mar walba aabo iyo hooyo tidhaahdo, darxumo iyo silictoona aanad mar qudha la jecelayn. Illaahayna waa uu inagu eegayaa bal sida aynu ka yeelno.
Dhalinyaradani waa ubad magac magacii ugu liitay loo bixiyey, se degelka ay yaallaan ayaa magaca leh, waa darbi-jiif. Cid u diirnaxda oo waxtarta, nolosha ay ku jiraan ka saarta ayey doonayaan.
Khadar Cabdi Xasan (Gureyte)