Qormadani, waxaa ay soo baxday bishii September 28, 2009, Wakhti golayaasha iyo Xukuumaddii xiligaasi isla il-daraayeen sidda tan maanta. Qormadan waxaa diyaariyay Wasiirkii hore ee Kuluumaysiga Cabdillaahi Geeljire oo aan fillayo xillan in aanu jeclayn in dib loogu soo celiyo. Waxay se ka mid noqotay qormooyinka dhacdooyinka hadda taagan oo kale ku fiican wuxuu ka bilaabay waqtigaas Daljire sidan:
Dubbe:Horta intii khilaafku socday oday guurtida ah oo kuwii Ina Rayaale sida sharci darrada ah ula socday ka mid ah ayuumbaan anigu ku qoslay isaga iyo islaantiisii waxa kala qabsaday.
Doolaal:Oo muxu sameeyay?
Dubbe:Markii habeenkii jimcihii arrintu kululaatay ayuu odaygu yar baqday. Islaantii tii buu u yeedhay:
Odaygii:Naa Dahaboy bal kaalay. Naa caawa guri meeshaas ah oo raggii lagu ururiyay ayaan u hoyanayaa hawl baa jirta ee “dardaaran waa inta ifka la joogo eh” bal kaalay.
Dahabo:Bisinka iyo yaasiinka. Ee maxaa dhacay ee la dib jiraysaan jimcayaashan galay?
Odaygii:berrito salaada ayaanu mooshin gelaynaa.
Dahabo:Looshin gelaynaayaa? Looshinku ma kan la yidhi berkad baa la yidhaahdaa oo hablahan yar yar baa isku caseeya. Naa xaawalay islaameed maxaynu wax walba maqli. Ee ma da’dan baad looshin gelaysaa. Cimraagaasaan jiray oo waxaan sixin ahayn korkayga ma marin. Ee awalba jactad weyneyde yaanu dubka iyo diirku ku kala siibanin.
Odaygii: Waar maxay ku hadlaysaa wuxu?Naa mooshin baanu ku nidhi.
Dahabo: Mishiin aah? Maxaa mishiinkiina helay miyuu xumaaday?
Odaygii:Naa mooshin baanu ku nidhi mawtal qafle ku dilye. Qoodh iyo xero dhegahay ka fayoobeyde iyana beeshay.
Dahabo:Ee mush mush layne xaggaa nooga baydh oo meeshaad ku dhaxayso ku dhax. Mooshinku waa maxay?
Odaygii:Naa wax garan mayside arrimaha Guurtidu ka shaqayso ayaa mooshin la yidhaadaa. Eeg. marka raggu geedka fadhiyo hawsha uu hayo “Arrin” baa la yidhaa. Marka Guurtidu xafiiska fadhidana af Carabi baa loo bedelaa “Mooshin” baa la yidhaa.
Dahabo: Wegerey! Awowgay Muumin farjarow. Oo dabadeed awalba haddaa mooshineynayseen maxaa maanta dibjirnimo iyo dibbood keenay ee lala dhaxayaa? Ee muraadkaaga sheego beryahaaba inaad waxaa soo wadato waan arkaayay khuuradaada eh. Naayaadhaheen. Inaan ka sokeeyo oo aan ka shisheeyo ayaanu ogayn.
Odaygii: ee iminkaad meel kale isku qaadiye , gaadhi baa ii soo socda oo i qaadaya eh waxaan ku idhi . haddiiba arrinku xumaado oo wax dhacaan oo geeri loo simane waxba dhacaanba. Dhawr arrimood baan ku sii farayaa. Hortaa inankaa weyn waad ku hadal xuntay ee talada reerka faraha uga qaad oo inuu nin weyn oo 30 jir ah yahay ogow. Qoladii inanta soo doontay markay soo diyaar garoobaan dhakhso ugu rara. Ninka Cawil la yidhaado ee wasiirka ah lacag yar oo ku raagtay oo kaga hadhsanayd mooshinkii hore inanka Muxumed uga dir oo ta mooshinkana soo raaci dheh. waa mid labaduba go’anyihiin oo Madaxweynaha wuu ka soo qaadaa anagana nama soo gaadhsiiyo eh. Baloodhkii ilma Siciid Cabdi dhankan bari ka xigey file-kiisi shalay baan xoghaynta madaxweynaha u geeyey. Mooshinka dabadii baan saxeexayaa ayuu yidhi. Isna ka soo qaada. Waxa kale aan idinkala ballamayaa. Kursigaasi yuu wareegin. Nin wal oo golahaa ka baxayba inankiisii baa bedelay. Inankaa muxumed kursigaa ha ku fadhiisto. Waxa la odhan da’daadu waa intee? Yuu odhan waa sodon oo runta sheegin ee 45 inuu yahay ha ku dhaarto….
Dahabo: Bisinka, bisinka. Ma been buu dhaar iyo milad ku mari? waataan goblamaa gabbal baas noo dumaa inaanay dhacayn.
Odaydgii: Naa dhegeyso waqti ma jiree. Nin waliba sidaasuu ugu dhaartay. Ina Booshcade miyaanad arag? Kulli waa waa isku mid. Waxa kale oo aad tidhaahdaa, xukuumadda ha ka hor iman. Mooshinada ay wadato, haa waxaan ahayn yaan lagaa maqlin. Mooshinadu masqare maaha. Waa kuwaan ku soo koriyay ee aan intaa ku soo leekaysiiyay. Waa kuwa waxaas oo dhul iyo hanta aan ka sameeyay. Maya yaan lagaa maqlin dheh. Gaadhi waakan. Naa waydinkaa aan isa saamaxno. Soo duceeya. Salaamu calaykum.
Doolaal:Wallahi oday caqli miidhana ayuu ahaa.
Dubbe:Waxa kale oo isna iigu darnaa nin mujaahidiinta ka mid oo cadhaysan ayuumbaa daf i soo yidhi anigoo meel koob shaaha ku cabaya. Kuye. “waar bal warran. Waar arrin waa xunyahay bal tali maanta Dubbow.” “oo side wax u jiraan?” Kuye:
Dubbow iga su’aal
Dalkaan aawadadii
U dagaalamee
Dhiig u daadshayee
Dadkii ila dhashiyo
Wuxuu diric lahaa
Dab u saarayee
Dambas ay noqdeen
Dib haddaan mar kale
Waa deeq Allee
U dadaalayoo
Dadku hays cafshee
Nabad daajiyoo
Degelkii madhanaa
Dawlad uga dhisoo
Kuwii ii darraa
Mid ka doortayoo
Daadihii idhoo
Dalag raadiyoo
Diihaalka reeb
Daacad baan ahoo
Midho duubaniyo
Daray baan liqee
Markuu degay kursiga
Dabadii la helay
Hadduu diirka sare
Daahayska rogay
Hadduu daallin yahay
Hadduu dagay xaqii
Diinlaawe yahay
Daldalaaya been
Hadduu yahay dillaal
Hadduu doolar rabo
Hadduu cunay dalkii
Dekedii madhsaday
Hadduu dalamsadoo
Daarii Hindida
Wada diray dhammaan
Isagoo dibbiray
Oo daaco wadhay
Hadduu daalac rabo
Hadduu xeer derderay
Hadduu qubay distoor
Hadduu daayacoo
Ictiraafka dilay
Duqay iyo carruur
Haduu laayay dumar
Dawgii wacnaa
Hadduu diiday samo
Doorashada xorta
Durkistoo wagtiga
Dheeraad ku daray
Degimaayo yidhi
Dulqaad iga dhamaa
Waxa maanta daran
Dariiq kale lahayn
Dani ay tidhaa
Lama sii dib dhigo
Deg deg waa u qabo
Ma dagaalamaa?
Digtaatoor kibriyo
Daaquud laysyadii
Jabhaddii darrayd
Ma diyaariyaa?
Dirays maw xidhaa
Dabka maw qubaa
Duhurkaba halkaa
Ma ku soo dabraa
Dambiguu galayna
Maw daliiliyaa
Dadweynaha hortii
Deldelaad sudhaay
Ma ka daalibaa?
Mise waan degaa
Colaad la dumoo
Dabkeed lama shidoo
Dadka lama qaxshee
Daw kalaan maraa
Qaylo aan damayn
Afkaan gacan daraa
Dunidaay hayaay
Doorkan noo kacay
Diiwaangelin saxaay
Doorashada qabtaay
Dawan baan tumaa
Doolaal:Oo markaa maxaad adigu ku jawaabtay?
Dubbe:Dee anig ma gabay baan aqaan waxaan ku idhi. Waar dagaal layne ninyow meesha ha nagu cawarin aanu kaa qayilnee. Intan yarna waan u raaciyay.
Dayibow jawaab
Bino daarti aad
Dabaqyada dhistee
Duunyo waxaad lahayd
Ku daqiiqday maal
Deg markaad is tidhi
Dusha meel hadday
Ka dillaacdo oo
Cirka soo da’iyo
Soo dayso roob
Saw inaad dawada
Deg deg raadisoo
Wax dabooli laa
Daamur iyo camuud
Doontoo heshaa
Daw maaha wacan
Inaad cadho duddoo
Dibnaa ruugto oo
Dubbe iyo birweyn
La duul fuusho oo
Deyrkiyo guddaa
Derbiyada ku yaal
Daaqad aan wax qabin
Daakhilkow riddaa
Dambas kaga dhigtaa
Miyay kuu dan tahay
Alla dooriyow
Ma darroorinbaa
Aqal loo dunshaa?
A.Geeljire