Berbera (CH)- Guddi ka kooban Qurbejoogga Beelaha Ciise Muuse, ayaa shaaca ka qaaday natiijada uga soo baxday cilmi-baadhis iyo daraasado lagu sameeyey khatarta ay dadka iyo deegaanka ku hayso warshadda Haamaha iyo Saamaha iyo degmada Dacar-budhuq oo ay sheegeen inay halis ku tahay nolosha shacabka ku dhaqan iyo deegaanka ay ku taallo wershadaas oo warbixinno caalami ah oo laga qoray dhibaatadeeda lagu daabacay warbaabinta caalamka.
Warshadda Hargaha iyo Saamaha ee ku taala Agagaarka Dooxa Caloola oo ku dhow degmada Dacar-budhuq ee gobolka Saaxil, waxa maal-gashaday ganacsato u dhalatay dalka Shiinaha, waxaana maamulkeeda iyo qaybo badan oo ka mid ah maal-gashigeeda saami ku leh ganacsato deegaanka u dhalatay, waxaana lagu hoodhiyaa saamaha Xoolaha nool ee dalka, taas oo marka dambe loo dhoofiyo dalka dibaddiisa.
Sunta loo isticmaalo hoodhinta Hargeysa, ayaa saamayn taban ku haysa dadka deegaanka, iyada oo inta badan wakhtiyada roobka ay suntaasi gaadho isla markaana ku dhex-darsanto biyaha Dooxa oo ay ku yaallaan ceelal ay dadka deegaanka biyaha ka dhaansadaan.
Guddiga Qurbejoogga reer Saaxil, waxa ay sidaas ku sheegeen Warqad Furan oo ay Qurbejoggu ku kala socodsiiyeen Madaxweynaha Iyo M.Ku.Xigeenka Jamhuuriyada Somaliland, Wasaarada Deegaanka Iyo Reer Miyiga Somaliland, Wasaarada Beeraha Somaliland, Wasaarada Macdanta Iyo Biyaha Somaliland, Wasaarada Caafimaadka Somaliland, Golaha Deegaanka Ee Maroodi Jeex Iyo Berbera, Golayaasha Guurtida Iyo Wakiilada, isla markaana ay ogeysiin ku siiyeen Gudoomiyaha Degmada Laasgeel, Guddida Dan Iyo Duco, Salaadiinka Iyo Cuqaasha Beesha Ciise Muuse Ee Gudaha.
Qoraalkan oo ay ku saxeexan yahay guddiga Qurbejoogga Beesha Ciise Muuse, ayaa u dhignaa sidan: “Anagoo ku hadlayna oo kaga wakiil ah dhamaan qurbajoogta beesha Ciise Muuse ee kukala nool daafaha aduunyada, waxaanu si xishmad iyo qadarinmudan idiin lasocodsiinaynaa in aanu muddodheer isha ku haynay islamarkaana kawadnay daraasad iyo sidii aanu warbixno dhab ah uga helilahayn warshada hargaha ee kutaala dooxa Caloola ee degmada Dacarbudhuq. Warshaddaas oo dhibaatadeeda iyo waxyeeladeedu ay marba marka ka dambaysa xadhkaha siigoosanayso.
U kuur-gal dheer oo aanu ku bixinay wakhti iyo dadaal badan, waxaa noo caddaatay oo aanu ku guulaysanay in ay aakhirkii wiiggan u danbeeyey gacantayada soo gasho warbixin ka kooban dhawr iyo afartan bog oo si cilmiyaysan loogaga hadlayo dhibaatada warshadaha Hargaha, ha ugu sii darnaato taa dooxa Dacarbudhuq dhakada ka saaran. Waxa kale oo aanu hore u helnay warbixino cadcad oo dhab ah oo muujinaya dhibaatada wayn ee taala halkaasi ee aan indhaha laga qarsan karin oo ay xubno aqoon leh oo qurbajooga ka tirsan iyo kuwa gudaha joogaaba noo soo gudbiyeen. Waxa kale oo aanu la xidhiidhnay masuuliyiin waawayn ee ka tirsan xukuumadda oo noo xaqiijiyay dhibta halkaasi taala.
Haddii aanu ka soo qaadano dhawr qodob oo ka mid ah dhibaatooyinka ugu waawayn ee la soo darsay dad, duunyo, dalag iyo xoolo waxaka mid ah kuwan:
1. Dhimasho, dhaawacyo, xannuunada kansarka, iyodumarkii oo dhiciyey.
2. Biyo la aan aan laga cabin durdurkii ilaahay meesha kumanaystay.
3. Hawo xumo (suntii oo hawada raacaysa oo dad, dalag, iyo xoolaba sumaynaysa)
4. Barakac iyo magaaladii camirnayd oo laga guuro, in ay la tartanto qayrkeednadaa.
5. Caafimaad xumo iyo saxo xumo (saamaysay dad iyo xoolaba)oo joogto ah.
6. Xaaladuwaxay maraysaa in wixii awoodikaraa ay biyahadegaano kale u doontaan, kuwaaan karikarayni se ay ku kalifto in ay biyahaas suntaleh ka cabaan.
Haddaba haddaanu nahay gudida guud ee dhamaan wadamada caalamka ee beel waynta Ciise Muuse, anaga oo matalayna dhamaan qurbajooga beesha oo afkooda iyo magacoodaba ku hadlayna, waxaanu taariikhdu markay ahayd 06.07.2014 shir aanu ku yeelanay Telconference, ka dib dood dheer iyo falanqayn kugaadhnay in aanu ka hawl galno oo aanu wax kasta oo ay ku kacayso u hurno naf iyo maalba sidiiaanu u joojinlahayn ee aanay u sii socon lahayn dhibaatada baaxada leh ee kuhabsatay dadkayagii jilicsanaa, xoolahayagii, deegaankayagii iyo beerahayagii. Sidaadarteed waxaanu go aansanay in aanu u magacwano gudi gaar ah oo kakooban 8 (siddeed) xubnood ah, in ay masuuliyadaa sigaar ah uga shaqeeyaan iyagoo ku hadlaaya afka ururka kulan ee qurbajooga ciise muuse.
Guntii iyo gabagabadii waxaanu aad u doorbidnayaa intaaanaan qaadin wax talaabo ah oo kusaabsan warshadaas anaga oo kaashanayna hormuudka , waxgaradka, aqoonyahanka, dhalinyarada iyo haweenka beesha ciise muuse ee kun nool gudaha jamhuuriyada somaliland iyo sigaar ah kuwa kunool degmada dacarbudhuq iyo nawaaxigeeda, in aanu u soogudbino baaqan ah qaylo dhaanta dhamaan cidda ay khusayso warqadani ee ku magacaaban kor ee uu ugu horeeyo madaxweynaha jamhuuriyada somaliland (mudane axmed maxamed maxamu dsiilaanyo) iyo madaweyne ku xigeenka jamhuuriyada somaliland (mudane cabdrixmaan saylici).
Baaqan qaylodhaanta ah oo uu nuxurkeeduyahay in aadsida ugu dhakhsaha badan ee uguna suurtagalsan uga joojisaan warshadan aafada qaran ah deegaankanmuhiimka iyo halbwalaha u ah jamhuuriyada somaliland.waxaanu si xishmadleh idiinkarajaynaynaa in aydaan dhayalsandoonin baaqayagan isaga ah ee aad iskasaaridoontaan xil iyo masuuliyad aad u wayn oo taariikhda idiingali doonta, halka lagu xasuusto kuwiiidinka horeeyay in ay deegaankan u keeneen dhibtaasi taala ee dad, xoolo, beero iyo duunyaba lagu madhay cid kawarhaysaana aanay jirin. Waxaanu aad u jeclaanlahayn in idinkana (ka madaweyne iyo madaxweyne ku xigeen iyo wasiiradiinana) laydinku xasuusto in aad ka dul qaadaan dhibaatadan ku baahday deegaankan isaga ah.
Fiiro gaara:
Waxaanu si dhakhsa ah saxaafada ugu soo dayndoonaa warbixntan 43-ka bog kakoobanaa oo aanu soo tarjunay insha alaa si aad noola wadaagtaan dhibaatada meesha taala hadii aydaan hore war ugahayn. Waxa kale oo aanu markay dhamaanto maalmaha ciida sitoos ah uga hadlidoonaa dhamaan tv-yada somaliland anagoo si anshax iyo edaab iyo asluubi ku dheehantay ug hadlidoona dhibtaas aanu idiin soo dirnay qaylodhaanteeda.
Waxaanu idinka rajaynaynaa jawaab dhakhso ah oo aanu ku faraxno bi’idnilaahi tacaalaa.
Guddida sida gaarka ah loogu xilsaaray hawshan.
1. Xildh. Axmedmaxamed Cali Beegsi (Hogaamiyaha gudidda): Norway
2. Aniis Cabdilaahi Ciise : USA
3. Zaynab Axmed Sheekh : UK
4. Cabdiraxmaan Maxamuud Faarax: Canada
5. Maxamed X. Ismaaciil: Sweden
6. Axmed Maxamed Saleebaan : Canada
7. Sahra Waraabe: Holland
8. Maxamuud Xaaji Aadan (Gud. Xig. Dan & Duco): UK
Wa Bilaahi Tawfiiq
Ilaahbaa Mahad Oo Dhan Leh
Somaliland Ha Noolaato